Kiszonka z kukurydzy – Jak ją dobrze zrobić?

Kiszonka z kukurydzy to pasza dla przeżuwaczy, takich jak krowy, uzyskiwana poprzez fermentację kukurydzy w procesie zakiszania. Prawidłowo przygotowana kiszonka jest bogata w składniki pokarmowe i energię, co sprawia, że jest cenna w żywieniu bydła mlecznego.

W artykule opisujemy, jak zrobić dobrą kiszonkę z kukurydzy i jak ją przechowywać.

Co to jest kiszonka?

Kiszonka to zielonka zakonserwowana naturalnie dzięki fermentacji biologicznej lub chemicznej przy użyciu konserwantów. Kluczowe dla procesów fermentacyjnych jest utrzymanie warunków beztlenowych, co pozwala na przemianę cukrów na kwasy organiczne, takie jak kwas mlekowy, octowy i propionowy, co z kolei zmniejsza pH materiału i hamuje rozwój niepożądanych mikroorganizmów.

Ugniatanie i przykrywanie kiszonki z kukurydzy

Aby zapewnić warunki beztlenowe, kiszonkę należy ugniatać warstwowo, przy czym warstwy powinny być jak najcieńsze i równomiernie rozłożone na całej powierzchni silosu lub pryzmy. Po ugnieceniu warstwy zielonki, należy szczelnie zakryć ją cienką folią streczową, zabezpieczając przed uszkodzeniami mechanicznymi grubą folią kiszonkarską i dociskając (np. workami, oponami lub ziemią). Alternatywnie, można przygotować kiszonkę w balotach lub rękawie foliowym, dbając o odpowiednie ubicie i szczelne okrycie.

Przy właściwym przygotowaniu i przechowywaniu kiszonki, utrzymanie braku dostępu powietrza zapobiega psuciu się paszy oraz rozkładowi białka, co pozwala na długotrwałe przechowywanie kiszonki bez utraty jej wartości odżywczych.

Jaka kukurydza będzie najlepsza na kiszonkę?

Aby uzyskać kiszonkę o wysokiej jakości, należy wybrać odpowiednią odmianę kukurydzy. Odmiana powinna charakteryzować się:

• wysokim współczynnikiem zawartości suchej masy,
• odpowiednim udziałem kolb i łodyg,
• odpowiednim składem chemicznym, zawierającym dużo skrobi i niewielką ilość włókna surowego.

Najlepiej sprawdzają się odmiany o średniej i późnej dojrzałości.

Podczas wyboru najlepszej kukurydzy na kiszonkę, warto zwrócić uwagę na:

• plon ogólny świeżej masy w trakcie zbioru,
• plon ogólny – sucha masa w trakcie zbioru,
• strawność całych roślin,
• energię materiału kiszonkowego.

Przykłady polecanych odmian kukurydzy na kiszonkę to:

• ES Skytower – najlepsza kukurydza przeznaczona na kiszonkę,
• SM Bard,
• Kiszonka z kukurydzy Leonido.

Jak ustalić termin zbioru kukurydzy na kiszonkę?

Optymalny termin zbioru kukurydzy na kiszonkę przypada na okres, kiedy zawartość suchej masy będzie oscylowała w granicach 30-35%. Wczesny zbiór może powodować straty składników odżywczych, natomiast zbyt późny – obniżyć strawność skrobi.

Termin zbioru można określić na podstawie obserwacji roślin, takich jak barwienie ziarna czy połowa ziarniaka. W Polsce zbiór kukurydzy na kiszonkę przypada na okres od końca sierpnia do połowy października. Termin zbioru zależy od odmiany, warunków pogodowych i lokalnych uwarunkowań glebowych.

Zbiory kukurydzy – Pierwszy etap przygotowania kiszonki

Podczas zbioru kukurydzy na kiszonkę należy dbać o precyzyjne rozdrobnienie roślin, aby uzyskać optymalną długość sieczki. Długość sieczki wpływa na szybkość fermentacji, straty substancji odżywczych oraz jakość kiszonki.

Jak określić długość sieczki?

Wybór właściwej długości sieczki pozwala na lepsze ugniatanie, co prowadzi do skuteczniejszego wyeliminowania powietrza z masy, umożliwiając skuteczniejsze zakiszanie. Im mniejsze kawałki roślin, tym większa powierzchnia dla bakterii fermentacji, co przyspiesza proces zakiszania i ogranicza straty pokarmowe.

Z kolei zbyt drobne rozdrobnienie może utrudnić dostęp zwierząt do pokarmu. Optymalna długość sieczki to około 1-2 cm, co zapewnia równowagę między potrzebami fermentacyjnymi, a zdrowiem i wygodą zwierząt. Współczesne sieczkarnie samojezdne oferują możliwość regulacji długości sieczki, co umożliwia precyzyjne dostosowanie jej wielkości do potrzeb hodowli.

Kiszenie kukurydzy – Drugi etap

Rozdrobnienie ziarna ma kluczowe znaczenie dla kiszenia kukurydzy. Im dokładniejsze rozdrobnienie, tym lepsza strawność skrobi i mniejsze straty składników pokarmowych. Ważne jest również odpowiednie ugniatanie warstw zielonki w pryzmach, aby usunąć powietrze i przyspieszyć proces zakiszania.

Odpowiednie ugniatanie pomaga w utrzymaniu warunków beztlenowych, co sprzyja właściwej fermentacji, zachowując cenne związki organiczne. Właściwe rozłożenie zielonki w warstwach pozwala na równomierne rozprowadzenie fermentujących bakterii, co zapewnia jednolitą jakość kiszonki na całej powierzchni pryzmy.

Monitorowanie temperatury podczas ugniatania kiszonki

Podczas ugniatania zielonki ważne jest również kontrolowanie wilgotności, gdyż zbyt suche lub zbyt mokre warunki mogą utrudnić proces fermentacji i wpłynąć na jakość kiszonki. W miarę możliwości, warto również monitorować temperaturę fermentacji, aby zapewnić optymalne warunki dla bakterii zakiszających i utrzymanie właściwej jakości kiszonki. Stosowanie specjalnych wałów do ugniatania może również poprawić efektywność procesu i skrócić czas potrzebny na uzyskanie odpowiedniej kiszonki.

Stosowanie konserwantów w przygotowaniu kiszonki z kukurydzy

Stosowanie konserwantów, takich jak kwas propionowy, może przyczynić się do utrzymania wysokiej jakości kiszonki. Dzięki nim można zminimalizować wtórną fermentację oraz ograniczyć rozwój pleśni i grzybów, które mogą powodować straty składników pokarmowych.

Przeczytaj też: Niebieska pleśń w kiszonce z kukurydzy – Dlaczego kiszonka pleśnieje?

Konserwanty pomagają również w utrzymaniu stabilności kiszonki podczas przechowywania, co jest szczególnie ważne przy ciepłej pogodzie, gdy ryzyko rozwoju niepożądanych mikroorganizmów jest wyższe. Ponadto, konserwanty mogą wpłynąć na poprawę strawności kiszonki, co przekłada się na lepsze wykorzystanie paszy przez zwierzęta.

Zawartość suchej masy a konserwanty

Stosowanie konserwantów jest szczególnie zalecane w przypadku kiszenia kukurydzy, której zawartość suchej masy jest wyższa, ponieważ taka kiszonka jest bardziej podatna na procesy niepożądane. Warto jednak pamiętać, że stosowanie konserwantów powinno być dobrze zbilansowane, aby nie wpłynęło negatywnie na proces zakiszania oraz smak i zapach kiszonki.

Formowanie pryzmy – kiszonka z kukurydzy

Podczas formowania pryzmy z kiszonki z kukurydzy, należy dbać o równomierne rozłożenie warstw zielonki, a następnie je odpowiednio ugnieść. Dobrze uformowana pryzma pozwoli na szybkie obniżenie temperatury wewnątrz, co jest kluczowe dla prawidłowego procesu zakiszania.

Okrywanie kiszonki z kukurydzy – Folia Kiszonkarska BÖCK Blue 9

Aby zapewnić odpowiednią ochronę kiszonki z kukurydzy przed wpływem czynników zewnętrznych, takich jak deszcz czy wiatr, warto zastosować Folię Kiszonkarską BÖCK Blue 9. Jest to wysokiej jakości folia, która dobrze przylega do pryzmy, zapewniając optymalne warunki do procesu zakiszania. Można także stosować inne metody przechowywania kiszonki, takie jak silosy przejazdowe czy rękawy foliowe.

Wpływ kiszonki z kukurydzy na wskaźniki ekonomiczne

Dobra kiszonka z kukurydzy może znacząco wpłynąć na ekonomikę produkcji mleka. Zapewnia bowiem bydłu mlecznemu wartościowe składniki pokarmowe, co przekłada się na lepsze wyniki produkcyjne, takie jak wyższa wydajność mleka czy lepsze zdrowie zwierząt.
Wysoka jakość kiszonki z kukurydzy przyczynia się do niższych kosztów paszowych, a co za tym idzie, do poprawy wskaźników ekonomicznych produkcji mleka.

Sucha masa a skład chemiczny – jak uzyskać najlepszą kiszonkę?

Prawidłowe przygotowanie kiszonki z kukurydzy jest kluczowe dla uzyskania wartościowej paszy dla przeżuwaczy, zwłaszcza bydła mlecznego, a jak wiadomo dobrej jakości pasza jest niezwykle istotna w przypadku żywienia krów mlecznych. Ważne jest wybranie odpowiedniej odmiany kukurydzy, przestrzeganie optymalnego terminu zbioru (poziom zawartości suchej masy na poziomie 30-35%), dbanie o właściwe rozdrobnienie roślin, zastosowanie konserwantów, formowanie pryzmy oraz właściwe okrywanie kiszonki.

Odpowiednia zawartość suchej masy to kwestia warunkująca prawidłowe zakiszenie produktu. Użycie Foli Kiszonkarskiej BÖCK Blue 9 może znacznie przyczynić się do utrzymania jakości kiszonki z kukurydzy. Do wyciągania kiszonki z silosów można wykorzystać wycinaki do kiszonki bvl.

Podsumowanie

Podsumowując, wysoka jakość kiszonki z kukurydzy wpływa na lepsze wskaźniki ekonomiczne produkcji mleka, dzięki niższym kosztom paszowym i lepszym wynikom produkcyjnym. Wykorzystując wiedzę z tego artykułu, można zapewnić swoim zwierzętom wartościowe źródło energii i składników pokarmowych, a tym samym zwiększyć rentowność produkcji.